منع حجاب در فرانسه؛ تلاشی برای هویت زدایی مسلمانان
نفوذ سریع و گسترش حقیقت اسلام در جوامع غربی باعث تحریک بیشتر این احزاب و سازمانها میگردد. بهگونهیی که امروزه بحث در مورد مسلمانان در محافل سیاسی غرب، رسانه ها و افکار عمومی غرب به صورت وافر نمودار است.
«فلیپ روند» نویسندهی تندرو غربی برای توجه غربیان به خطر مسلمانان در غرب میگوید: «مسلمانان بمب انفجاری هستند و اسلام بسیاری از مردم، به ویژه مردم اروپا را بهسوی خود جذب میکند».
مجلهی پرتیراژ «تایم» در مقالهای تحت عنوان «زندهگی در خط مقدم جبهه» رشد مسلمانان را «بحران هویت اروپا» دانسته و طرح جلد شماره 28 فبروری 2005م خویش را به نمایش تصویری از تابلوی معروف «مونالیزا» که محجبه شده و پوشش اسلامی دارد، اختصاص داده بود تا بدین طریق خوانندهگان خویش متوجه خطر مسلمانان برای غرب سازد.
اکنون، اگر به اظهارات تند و افروختهی رییس جمهور فرانسه توجه نمایید در پشت این افروختهگی ترس عجیبی را مشاهده خواهید نمود و این ترس ناشی از احساس از دست رفتن هویت است. سرکوزی در برابر حضور پر رنگ زنان محجبه واکنش نشان میدهد؛ به آسانی میتوان دریافت که او به خوبی فهمیده است جمعیت مسلمانان در کشورش روز به روز افزایش مییابد و چهرهی شهرهای کشورش را مظاهر اسلامی تسخیر کرده است و اگر در مقابل حضور مسلمانان جبههگیری نشود؛ شاید چندی بعد شاید بتوان مسلمانان را در کاخ ریاست جمهوری نیز مشاهده کرد. طبیعی است که چنین قضیهیی سران دولت فرانسه را آشفته سازد که با سراسیمهگی به فکر واکنشهای تند و موضعگیریهای خصمانه علیه مسلمانان بیافتند.
2. نفوذ گروههای تندرو یهودی مسیحی بر دولت:
اسلامهراسی در غرب پدیدهی تازهای نیست بلکه از زمانی که رشد اسلام در اروپا رو به افزایش گذاشت؛ این پدیدهی نامیمون نیز در کشورهای اروپایی عرض اندام نمود. در دامنزدن این پدیده نقش گروههای تندرو یهودی مسیحی بسیار بارز و کار گر است. سازمانهای یهودی مسیحی با نفوذ بر ارگانهای دولتی و رسانهای در اروپا همواره در مورد گسترش اسلام هشدار میدهند و اسلام را خطری برای آیندهی غرب عنوان مینمایند که تاثیر این گروهها بر روی رسانههای غرب در ایجاد تصویری غلط از مسلمانان در بین افکار عامه و موضعگیریهای دولتهای غربی نهایت موثر بودهاست. سالهای پیش شاهد به نمایش گذاشته شدن چندین کاریکاتور توهین آمیز به پیامبر اسلام بودیم که توسط گروه افراطی مسیحی در دنمارک اداره میشد و متعاقب آن در کشور هالند ساخت فیلم موهن «فتنه» توسط یک عضو پارلمان این کشور به نام «گرت ویلدرز» که یک افراطی مسیحی و ابسته به حزب مسیحی پارتیج ور دی وریجیدPartij voor de Vrijheid (حزب آزادی) در هالند بود، گردانندهگی شد، چندی پیش در کشور سوئیس شاهد بودیم که قانون ممنوعیت ساخت مناره برای مساجد به همه پرسی گذاشته شد، طراح اصلی این حرکت یک حزب مسیحی به نام حزب مردم سوئیس بود و «دانیل استریچ» از اعضای ارشد این حزب و سیاستمدار معروف هالند، بیشترین تلاش را برای راهاندازی و موفقیت این همهپرسی انجام داد و بالآخره با تلاشهای زیاد و ایجاد ترس در بین مردم از مسلمانان؛ این حزب توانست قانون منع مناره را به تصویب برساند. (اما جالب است بدانید که چندی پیش همین سیاستمدار معروف هالند «دانیل استریچ» تحت تاثیر صبر و تحمل مسلمانان در برابر این اقداماتش به اسلام متمایل گردیده و بعد از تحقیق به حقیقت اسلام آشنا شده و به اسلام گروید).
کمیسیون پارلمانی فرانسه نیز حجاب را معضلی برای فرانسه، نماد ستم علیه زنان و غیرقابل قبول دانسته و گفته است ملزم کردن زنان به پوشاندن صورت با اصول سکولاریسم و برابری مغایرت دارد.
چنین محدودیتهایی در حالی برای مسلمانان فرانسه در مراکز آموزشی و عمومی از سوی دولت تحمیل میشود که سایر اقلیتهای دینی، همچون یهودیان، از این سختگیریها مستثنی هستند. حق احترام یهودیان به روز شنبه در نظر گرفته شده و آنها روز شنبه را در مراکز آموزشی حاضر نمیشوند. اما مسلمانان با وجود جمعیت پنج میلیونی خود در این کشور، نه تنها برخلاف، یهودیان از داشتن مدارس خصوصی محروم هستند، بلکه در مدارس عمومی و اماکن اداری برای رعایت حجاب مورد سختگیری قرار میگیرند.
برخی از تحلیلگران غربی برای دست و پا کردن دلایلی برای ایجاد محدودیت حجاب؛ پوشیده شدن حجاب توسط دختران را نوعی اجبار از سوی والدین شان عنوان میکنند و از آن انتقاد مینمایند. اما (در باطن) خودشان هم به خوبی میدانند که این ادعای بیش نیست. زیرا تظاهرات دختران مسلمان در اکثر شهرهای اروپایی در حمایت از حجاب این را به خوبی ثابت میسازد که دختران مسلمان حجاب را فریضهیی دینی میدانند و از روی ایمان و باور عمیق شان به اسلام حجاب را انتخاب نمودهاند. ازین رو، هیچگاه سران غربی جرأت ننموده اند تا یک همهپرسیِ را برای روشن شدن این قضیه در بین دختران مسلمان محجبه به راه اندازند.
دولت فرانسه بر سر دوراهی:
منتقدان؛ موضع گیری دولت را در مقابل اقلیت مسلمانان به شدت رد میکنند و آن را مخالف قانون اساسی فرانسه و موازین بین المللی میدانند و میگویند، زنانی که از نقاب و برقع استفاده میکنند آزادانه و بر اساس اعتقادات دینی صورت و بدن خود را میپوشانند.
فرانسه با پنج میلیون مسلمان، بزرگترین اقلیت مسلمان را در اروپای غربی دارد. این اقدام خشم مسلمانان این کشور را بر افروخته و با اعتراضهای زیادی در جامعه مسلمانان فرانسه مواجه شده است.
شورای حکومتی دولت فرانسه، که وظیفهی مشورت حقوقی برای دولت را بر عهده دارد، نیز ضمن مخالفت با چنین طرحی گفته است محاکم بین المللی اجازه نخواهند داد پوشیدن برقع به طور کل در فرانسه ممنوع شود.
حزب سوسیالیست فرانسه نیز ایجاد چنین محدودیتهایی را رد میکند، زیرا اجرای آن را غیر عملی میداند.
مؤسسهی حقوق بشری «کار، دموکراسی و حقوق بشر آمریکا»، نیز طی انتشار گزارشی، تبعیض نژادی علیه مسلمانان در سراسر اروپا و آمریکا را محکوم نموده و در بخشی از این گزارش، ممنوعیت استفاده از پوشش اسلامی برای زنان مسلمان در اماکن عمومی کشور فرانسه که در میان کشورهای اروپایی دارای بیشترین جمعیت مسلمان است، را یکی از موارد آشکار نقض حقوق مسلمانان دانسته است.
نیویورک تایمز نیز با اشاره به سخنرانی نیکلا سارکوزی در سال 2007 که گفته بود فرانسه زنانی را که به حجاب محکوم شده اند، رها نخواهد کرد، نوشت: مبارزه با سرکوب زنان از طریق ممنوعیت حجاب طنزی بیش نیست. این روزنامه با اشاره به عدم ممنوعیت استفاده از نمادها و پوششهای سایر مذاهب در فرانسه مینویسد: این قانون تنها برای مسلمانان فرانسه وضع شده و اختلافات قومی و مذهبی را در جامعه فرانسه تشدید میکند.
اکنون دولت فرانسه در کشاکش بین منتقدان عدالتخواه و سازمانهای یهودی مسیحی قرار گرفته است و درین بین طوریکه از قراین پیداست دولت با احساس خطر از روند رو به رشد مسلمانان سعی دارد بیشتر از سوی سازمانهای ضد اسلامی حرف شنوی داشته باشد و با ارائهی بهانههایی در قوانین و ارزشهای دموکراسی که همواره ادعای حمایت از آن میشود؛ برای سرکوب رشد مسلمان، اقلیت مسلمان کشورش را استثناء قرار دهد.
دولت فرانسه و نقض آشکار حقوق و آزادی اقلیت ها:
فضای حاکم بر اروپای امروزی زاییدهی تفکر سیکولاریستی در قالب جدایی دین از سیاست است که بر مبنای آن دولت قوانین و احکام خود را از قوانین وضعی بشری اخذ میکند. ازینرو، دولت فرانسه به عنوان عضوی از جامعهی اروپا میباید قوانین و کنوانسیونهایی را که در سطح جهانی به تصویب رسیده و کشور فرانسه آن را امضاء نموده است، حمایت و در راستای تطبیق آن تلاش نماید و از تصویب و اجرای قوانینی که در تضاد با این کنوانسیونها باشد، جلوگیری نماید. با مروری کوتاه بر کنوانسیونها و اعلامیههای که غربیان برای زندهگی شان ساخته و پرداخته اند، آشکارا درخواهیم یافت که اقدامات دولت فرانسه در محدود نمودن آزادیهای اقلیت مسلمان، خلاف این قوانین و مصوبات میباشد.
منشور سازمان ملل متحد:
منشور ملل متحد دولتهای عضوش را از ایجاد محدودیتهای غیرضروری و سلیقهای باز میدارد.
بند 3 ماده اول و بند ج ماده 55 منشور سازمان ملل: «کلیه دول عضو، متعهد به رعایت حقوق بشر و آزادیهای اساسی برای همه، بدون تبعیض از حیث نژاد، جنس، زبان یا دین خواهند بود».
میثاق حقوق مدنی سیاسی:
«در کشورهایی که اقلیتهای نژادی، مذهبی یا زبانی وجود دارند، اشخاص متعلق به اقلیتهای مزبور را نمیتوان از این حق محروم نمود که مجتمعاً با سایر افراد گروه خودشان از فرهنگ خاص خود بهرهمند شوند و به دین خود متدین بوده و بر طبق آن عمل کنند یا به زبان خود تکلم نمایند» (ماده 27 میثاق حقوق مدنی و سیاسی).
عدم تبعیض بر اساس مذهب و آزادی مذهبی: «1- هر کس حق آزادی فکر، وجدان و مذهب دارد. این حقوق شامل آزادی داشتن یا قبول یک مذهب یا معتقدات به انتخاب خود، همچنین آزادی ابراز مذهب یا معتقدات، به صورت فردی یا جمعی، علنی یا پنهان، در عبادات و اجرای آداب، اعمال و تعلیمات مذهبی میباشد»(ماده 18 میثاق حقوق مدنی سیاسی).
اعلامیهی حقوق بشر:
هر انسانی از حق آزادی فکر، وجدان و دین برخوردار است. این حق شامل اظهار عقیده و ایمان، تعلیمات مذهبی و اجرای مراسم دینی به نحو فردی یا جمعی، خصوصی یا عمومی خواهد بود.(ماده 18 اعلامیهی حقوق بشر).
«هر فردی بدون هیچ گونه تمایز، مخصوصا از حیث نژاد، رنگ، جنس، زبان، مذهب، عقیده سیاسی یا هر عقیده دیگر و همچنین ملیت، وضع اجتماعی، ثروت، تولد یا هرموقعیت دیگر، از تمام حقوق و آزادیهای اعلام شده در این اعلامیه برخوردار است». (مادهی 2 اعلامیهی حقوق بشر).
بدون شک، حجاب و پوشش اسلامی برای زنان مسلمانان از باورهای دینی محسوب شده و التزام به آن جزء فرایض دینی هر زن مسلمان است؛ از این رو، تصمیم دولت فرانسه، مغایر با قوانین پذیرفته شدهی خود این کشور میباشد.
اکنون با در نظر داشت این قوانین اگر نگاهی کوتاهی داشته باشیم به چگونگی تعامل دولت با یهودیان که اقلیت به مراتب کمتر نسبت به جمعیت مسلمانان هستند به تبعیض و برخورد دوگانهی دولتمردان در کشورهای غربی با مسلمانان پی خواهیم برد. در کشوری همچون فرانسه که مهد دموکراسی قلمداد می شود چرا یهودیان بتوانند روزهای شنبه در مدارس حاضر نشوند، اما دختران محجبه برای پوشیدن حجاب تحت فشار قرار بگیرند.
در سال 2004م به منظور تعیین خط مشی سیاستهای دولتهای اروپایی در قبال مسلمانان تحقیقی توسط کمیسیون اروپا تهیه شد؛ که نسبتا جامع که با حمایت کمیسیون اروپا واقع گردید. این تحقیق با عنوان «سیاستهای دولت نسبت به اقلیتهای مسلمان در آلمان، سوئد و انگلستان» توسط چند تن از پژوهشگران مسلمان و غیرمسلمان انجام شد؛ این کمیسیون در اخیر مسلمانان را جمعیت جداناپذیر در کشورهای اروپایی معرفی نموده واز دولتهای عضوء کمیسیون اروپایی خواسته است تا در بهبود وضعیت اقلیتهای مسلمان چاره اندیشی کنند.
این محدودیتها؛ یک فرصت است:
غرب هیچگاه از در دوستی با مسلمانان وارد نخواهد شد. این قانونی است که مبارزهی حق و باطل را تداوم میبخشد. اما این محدودیتها به عنوان یک فرصت برای مسلمانان غربی قلمداد میشود، زیرا هرچند فشارها بر مسلمانان افزونتر میشود، بیداری و تلاش آنها برای حفظ هویت خویش و تلاش برای رشد و ترقی بیشتر میشود. به گفتهی یوهان ریدلی خبرنگار مسلمان شبکهی تلویزیونی «اسلامتیوی»: «هرچه بر ما سخت بگیرند، بیدارتر میشویم». اکنون بهخوبی میتوان درک کرد که یک اقلیت پنج ملیونی با چنگ زدن به دساتیر نجات بخش اسلام و حفظ هویت اسلامی خویش در یک کشور شصت و پنج ملیونی؛ دولت، پارلمان و محاکم این کشور را به چالش کشیدهاند و حضور بالقوهی خویش را در جامعهی فرانسه تثبیت نموده اند. این ایمان، ایمان پویا و متحرک است و این ایمانی است که چون موج توفنده در صحنه به یاری حقتعالی پیروز میدان خواهد بود. این جریانات برای ما مسلمانانی که جمعیت کل کشور را تشکیل دادهایم میباید الگویی باشد تا با پایبندی و التزام به دین مان در اصلاح نابسامانیها و فایق آمدن بر مشکلات کشور مان بکوشیم.